Społeczeństwo informacyjne to kolejny, po społeczeństwie przemysłowym, etap na drodze rozwoju ludzkości. Informacja traktowana jest tutaj jako największe dobro o charakterze niematerialnym, uchodzi ona za wyjątkowo cenny towar. Powszechny dostęp do pozyskiwania i rozpowszechniania informacji pozwala na rozwój we wszystkich dziedzinach życia (medycyna, kultura, ekonomia, nauka, technologia, praca zawodowa).

Określenie „społeczeństwo informacyjne” funkcjonuje od 1963 roku. Po raz pierwszy użył go Japończyk Tadao Umesao w artykule na temat ewolucji społeczeństwa dzięki technologii informatycznej, a szerzej rozpowszechniła je rozprawa „Wprowadzenie do teorii informacji” (1968) autorstwa Kenichia Koyama.

Alain Minc i Simon Nora – dzięki nim termin „społeczeństwo informacyjne” dotarł do Europy pod koniec lat 70. Z  kolei w Stanach Zjednoczonych pojawił się za sprawą prac Macra Uri Porata i Fitza Machlupa.

 

Wiek XX to czas wielu wielkich odkryć naukowych i technicznych; radio, telewizja i telegraf stały się nośnikami informacji; ludzie są już nie tylko odbiorcami, ale również sami zaczynają brać aktywny udział w przekazywaniu wiedzy; kultura dociera do większej grupy osób.

Przełom XX i XXI wieku znacznie podniosły wartość informacji, stała się ona wręcz jednym z fundamentów oraz zasobów funkcjonowania całych gospodarek światowych; wiedza pozwala na ciągły rozwój technologiczny, co przyczynia się do wzrostu jakości życia, komfortu i zamożności ludzi (automatyzacja pracy, sprawna komunikacja, zmiana gospodarki z produkcyjnej na usługową) w poszczególnych krajach.

Wiek XXI przyniósł gwałtowny rozwój w dziedzinie techniki komputerowej i rewolucji informatycznej; Internet jako „globalna wioska”; na każdej płaszczyźnie życia widać dążenie do innowacyjności; informacja jest tutaj kluczowym elementem społeczno-ekonomicznej działalności i zmian.

 

Informacja ma wymiar:

  • ekonomiczny (wytwarzanie informacji oraz technik informacyjnych)
  • społeczny (wykształcenie społeczeństwa pod względem technologii informatycznych)
  • kulturowy (odpowiedni stopień kultury informacyjnej)
  • technologiczny (dostęp do urządzeń, które umożliwiają przetwarzanie informacji oraz gromadzą je).

 

Informacja jako:

  • podstawa pracy i sposób zarabiania pieniędzy (aspekt ekonomiczny)
  • kreowanie rzeczywistości poprzez stale rozwijająca się technikę (aspekt techniczny)
  • prawo każdego obywatela (aspekt demokratyczny)
  • droga do wiedzy, umiejętności, rozwoju (aspekt edukacyjny).

 

Wyznaczniki społeczeństwa informacyjnego:

  • wysoko rozwinięty sektor usług nowoczesnych (bankowość, finanse, telekomunikacja, informatyka, badania i rozwój, zarządzanie)
  • gospodarka oparta na wiedzy
  • wysoki wskaźnik osób uczących się
  • umiejętność posługiwania się informacjami i wiedzą na potrzeby analizowania, argumentowania i komunikowania w procesach stawiania, interpretowania i rozwiązywania problemów w różnych sytuacjach
  • proces decentralizacji społeczeństwa
  • urozmaicanie życia społecznego
  • istnienie społecznej oceny polityki rządu
  • zdolność do kreowania wiedzy naukowej, informacji użytecznej i aktualnej, wiarygodnej oraz kompletnej
  • komunikacja interpersonalna oparta na mądrości, nowoczesnych metodach, wiedzy naukowej.